Nadenken over je loopbaan

Er zijn verschillende momenten in je leven waarop je aan je carrière denkt. Dat begint al bij het kiezen van een opleiding. Je denkt na over welke baan geschikt voor je is en welke kansen je met de opleiding maakt op de arbeidsmarkt. Na het behalen van je diploma begin je vervolgens in je eerste echte baan. Doorgaans komt dan binnen drie tot zeven jaar het moment waarop je gaat nadenken over je volgende stap in je loopbaan. Dat begint vaak met het nadenken over je huidige baan. Wil je op dezelfde manier verder, krijg je wel voldoende waardering, biedt het werk je genoeg uitdaging? Het zijn vragen die elke werknemer zich na verloop van tijd zou moeten stellen.

In de praktijk komt het echter niet zo vaak voor dat een medewerker voor zichzelf een moment agendeert om deze kritische vragen over het eigen werk ook daadwerkelijk te beantwoorden. Vaak is er een gebeurtenis voor nodig waardoor mensen als het ware worden gedwongen om deze loopbaanvragen aan zichzelf te stellen. Zo’n gebeurtenis kan bijvoorbeeld een reorganisatie zijn waarbij de medewerker ontslagen wordt of de medewerker wordt ziek en kan zijn werk niet meer uitvoeren. Om de medewerker te begeleiden in de transitie naar een nieuwe baan wordt er vaak een outplacement- of spoor 2 re-integratie traject ingekocht.

Een outplacement- of spoor 2 re-integratietraject

Wanneer er sprake is van een outplacementtraject, of in het geval van ziekte, een spoor 2 re-integratie traject zal er worden ingezoomd op vragen als: wat maakt(e) mijn baan nu zo leuk of juist niet leuk? Wat vind ik nu echt belangrijk in mijn werk en leven? Welke sturingsmechanismen zijn op mij van toepassing? En welke misschien niet meer? Hoe tevreden ben ik met mijn huidige leven en welk aandeel heeft mijn werk daarin.

Wat is mijn persoonlijkheid?

Vaak wordt er bij de start van een outplacement- of re-integratietraject gestart met het onderzoeken van je persoonlijkheid. Er kunnen dan verschillende testen worden ingezet. Eén voorbeeld daarvan is de ‘Big Five’. Dit is een test om persoonlijkheidskenmerken te bestuderen. Deze persoonlijkheidskenmerken blijven door de eeuwen heen hetzelfde, lijken door veel culturen te worden gedeeld en worden geërfd.

De basis voor dit model is uitgebreid onderzoek naar de uitdrukkingen die mensen gebruiken om anderen te beschrijven. Het model is gebaseerd op vijf hoofdcategorieën: extravert/introvert, neurotisch/stabiel, altruïstisch/egoïstisch, openheid/conservatief en gewetensvol/chaotisch. Elk personage heeft een unieke positie. Je bent bijvoorbeeld iets extraverter dan gemiddeld of overdreven attent ten opzichte van anderen. Dat gezegd hebbende, zouden de meeste mensen ergens in het midden scoren. Afwijkende resultaten kunnen wijzen op een ziekte.

Heeft testen wel zin?

Afhankelijk van het type test krijg je een specifieke uitslag, type, kleur of overzicht. Het spreekt voor zich dat een ervaren outplacement- of re-integratiecoach de resultaten kan interpreteren.

Om te beginnen helpt het om de volgende vragen te beantwoorden:

Herken jij jezelf in dat wat je doet of wat je maak?
Is het goed voor het bedrijf waarvoor je werkt?
Is het geschikt voor wat je doet?
Klinkt dit als een baan die je kunt doen?

Verwerking van baanverlies

Een baan verliezen is één van de ingrijpendste gebeurtenissen in je leven. Misschien kun je snel een andere baan vinden, maar soms kan het ook maanden in beslag nemen.

Psycholoog Kubler-Ross heeft vijf stadia beschreven die de meeste mensen geheel of gedeeltelijk doorlopen om een ingrijpende gebeurtenis te verwerken. Het ergste soort verdriet komt na de dood van een dierbare. Maar deze situaties komen ook voor in andere aspecten van het leven. Denk aan verhuizen, verhuizen of het huis verlaten.

Kubler-Ross onderscheidt de volgende stadia: ontkenning, woede-uiting, onderhandeling, depressie en acceptatie. Deze stappen zijn niet voor iedereen even sterk en staan in een andere volgorde. Iedereen gaat op zijn eigen manier om met het verwerken van baanverlies.

En hoe ga je dan om met het verwerken van ontslag?

Hieronder vind je enkele manieren om je te helpen.

Vraag iemand om naar je te luisteren zonder te onderbreken. Alles kan gezegd en gezegd worden. Boosheid, verdriet en alle andere emoties die je ervaart.
Schrijf uit je geheugen: koop een notitieboekje en schrijf alles op. Doe zoveel als je wilt
Wandelen of sporten: Lichaamsbeweging kan helpen bij negatieve emoties. Het produceert chemicaliën waardoor je je beter voelt.
Delen in een groep: Wanneer je deelneemt aan de training of je vrienden ontmoet, weet je: je bent niet de enige met deze gevoelens, anderen voelen zich beter (doe mee), sommigen zijn minder dan jij (vertrouwen).
Een symbolisch afscheid: Dit draagt ook bij aan het baanverlies. Schrijf een brief aan uw voormalige manager, stuur hem niet. Begraaf je werk door de herinnering te begraven.

Wat kan ik?

Het is een woord dat je veel zult lezen in functiebeschrijvingen en cv’s: competenties.

Deze term bestaat uit drie delen: kennis, vaardigheden en houding/gedrag. Met een sterke klantenservice kun je als medewerker bijvoorbeeld de klantenservice-theorie leren uit een boek of online. Maar je moet die kennis in een echte situatie gebruiken om vaardig te worden. Afhankelijk van hun omstandigheden is de ene medewerker echter geschikter voor klanten dan de andere. Als je het leuk vindt om mensen advies te geven, zal dat tot uiting komen in je vriendelijke persoonlijkheid.

STARR

Een test of beter gezegd opdracht die je helpt jouw competenties te bepalen, is een prestatieoefening. Er wordt je gevraagd naar je prestaties op het werk, in je opleiding of in je persoonlijke leven. Door te onderzoeken wat nu precies de situatie was (de S van STARR), welke taken je had en welke acties je hebt ondernomen (de T en de A van STARR) en op het resultaat terug te kijken (de RR van STARR) krijg je een beeld van jouw aanpak. Vervolgens wordt gevraagd welke competenties jij hebt toegepast om de situatie tot een succes te maken. Deze methode wordt veel gebruikt door recruiters en HR-adviseurs bij sollicitatiegesprekken

Welke baan wil ik?

Het is goed eerst na te denken over welke omgeving bij je past. In Nederland zijn er grofweg vier werksectoren te onderscheiden. Deze zijn:

De eerste sector is de economische sector die grondstoffen en voedsel levert. Deze sector omvat landbouw, veeteelt, jacht, visserij en mijnbouw.

De tweede sector staat bekend als de industrie. Hieronder vallen bedrijven die materialen vanaf de eerste fase verwerken. Producten worden door derden aan consumenten verkocht.

De derde sector is de sector van commerciële diensten: bedrijven die geld willen verdienen door hun diensten te verkopen. De derde sector omvat winkels, restaurants, theaters, kappers, groothandels, transportbedrijven, verhuurders, wervingsbureaus, accountants, advocaten, adviseurs en informatietechnologiebedrijven.

De vierde sector is een niet-commerciële dienst. Deze sector omvat publieke diensten en ondersteunende diensten van de overheid. Voorbeelden hiervan zijn ziekenhuizen, verpleeghuizen, brandweer, defensie, gezondheidszorg, maatschappelijk werk en cultuur.

Als werkzoekende is het belangrijk om goed na te denken over welke sector en welk vakgebied het beste bij je past.

Welke cultuur past bij mij?

Wees natuurlijk altijd jezelf. Bij een nieuwe werkplek maken je collega’s, je leidinggevende(n) en klanten de cultuur. Het is echter lastig om een situatie te definiëren. Vaak zegt het gebouw, de entree, de receptie, de producten, de kledingkeuze, de inrichting van de werkplekken wel iets over de cultuur. Maar dit kan ook misleidend zijn. De vraag die je bij het solliciteren kunt stellen is wat zij als werkgever willen uitdragen. Veel bedrijven hebben hun kernwaarden op hun websites vermeld. Het advies blijft: kies voor een cultuur die aansluit bij jouw waarden en normen.

Waar vind ik die nieuwe baan?

Bij de zoektocht naar een nieuwe baan is de functieomschrijving belangrijk. Als het goed is wordt de functieomschrijving afgeleid van het functieprofiel, waarin de taken, verantwoordelijkheden en eisen worden beschreven. Vaak worden de kwalificaties vermeld waarvoor de aanvrager in aanmerking komt.

Het spreekt voor zich dat jouw sollicitatie succesvoller zal zijn als je over deze vaardigheden beschikt. In veel gevallen heeft een organisatie de gedragsvaardigheden, attitudes en resultaten die vereist zijn in functiebeschrijvingen in grote lijnen gedefinieerd. Probeer ook de functieomschrijving te vinden voordat je solliciteert. Gebruik LinkedIn, vacaturewebsites en websites van bedrijven zelf om vacatures te vinden. Daarnaast kun je ook gebruik maken van headhundters, recruiters, uitzendbureaus en werving- en selectiebureaus.

De outplacement- of re-integratiecoach heeft de kennis om je hierin te adviseren en vaak ook een netwerk om je actief bij werkgevers te introduceren.

Wil je meer informatie over spoor 2 re-integratie of outplacement? Neem dan contact op met Werkcontact: 070-3457763.